Các nhà tiếp thị có thói quen xấu nói về “người tiêu dùng” cứ như họ chỉ là một người. Thật ra người tiêu dùng đều khác nhau – họ cũng là con người – và thật ra họ là chính chúng ta. Tất cả chúng ta đều không chịu bị chế ngự, nhưng nhiều nhà tiếp thị lại cứ thế mà làm một cách đáng kinh ngạc. Người ta không quan tâm đến các câu quảng cáo (đa số trường hợp thậm chí họ còn không thèm đọc thì đúng hơn) và đa số chúng ta có thể phát hiện trò giả dối rất tài. Tất cả chúng ta đều là người tiêu dùng – nếu chúng ta có thể nhìn thấu các nhà tiếp thị và những mánh khóe gian giảo của họ, thì mọi người khác cũng có thể.

Chỗ khó là phải luôn tìm cách tóm lược khái niệm tôn trọng khách hàng sao cho nhân viên có thể tham chiếu khi làm việc với người khác. Để nhân viên quen xem khách hàng như tấm bia, hoặc ví tiền biết đi thì dễ hơn xem họ như con người có nhu cầu, mong muốn, và kỹ năng của riêng mình. Nếu bạn cần ví dụ, hãy tiếp xúc với những hộ lý chăm sóc người đi xe lăn – hoặc tốt hơn là, tự mình ngồi xe lăn một ngày để xem mọi người đối xử với bạn ra sao.

Ý tưởng

David Ogilvy là một trong những người khổng lồ của ngành quảng cáo. Ví dụ ông cho chúng ta biết rằng khi chiếc Rolls-Royce chạy đến 60 dặm/giờ thì âm thanh duy nhất trong xe là tiếng đồng hồ tíc tắc. Điều ông nói với nhân viên của mình cũng quan trọng không kém – trong số nhiều nguyên tắc của Ogilvy, có hai nguyên tắc nổi trội. Nguyên tắc thứ nhất là: “Người tiêu dùng không phải là kẻ ngốc – đó là vợ của bạn!” Chúng ta phải tự nhắc nhở rằng người tiêu dùng của mình không ngốc, họ là người cũng như chúng ta.

Nguyên tắc thứ hai là “Người ta không mua đồ của những kẻ dối trá cư xử kém.” Vậy mà có rất nhiều phương tiện truyền thông tiếp thị (đặc biệt là tiếp thị qua điện thoại) vừa bất lịch sự lại vừa giả dối. Có người gọi điện từ Ấn Độ, tự xưng là Sharon, rồi lập tức hỏi xem còn nợ bao nhiêu tiền vay thế chấp, rõ ràng là khiếm nhã và bịa đặt.

Hai câu này nên được đặt làm tôn chỉ của mọi phòng tiếp thị.

Thực hành

  • Nhớ là nhân viên của bạn không tận tâm đối với việc kinh doanh như bạn.
  • Mọi người thường quên người tiêu dùng cũng là người – nên chẳng có gì sai khi nhắc nhở họ.
  • Treo bảng nhắc nhở mọi người là cả một quá trình dài – IBM: “Hãy suy nghĩ!”, Bill Clinton: “Đó là kinh tế, đồ ngốc!”, và nhiều bảng khác cũng rất hiệu quả.
  • Bản thân bạn không được quên bài học này, nhất là khi đụng phải người khó chịu!